Bước đến nhà rông thôn Đăk Têng, chúng tôi đã nghe tiếng hát xen lẫn tiếng đàn của chàng trai A Đoan (SN 1989, thôn Đăk Têng, xã Ngọc Réo, Đăk Hà, Kon Tum).

Cô giáo Hoàng Thị Từ Hiếu - Giáo viên Trường tiểu học Trần Quốc Toản - vừa dẫn đường vừa tâm sự: "A Đoan thích hát lắm. Tiếng hát A Đoan nghe như những ca sĩ thực thụ. Cũng vì hát hay nên từ năm lớp 10, A Đoan bị bạn đánh. Có thể vì những áp lực tâm lý đó đã khiến căn bệnh của cậu khởi phát".

Căn nhà của A Đoan từ ngoài nhìn vào xập xệ, không có nổi một thứ giá trị. Bố mẹ của A Đoan là ông A Bria (63 tuổi) và bà Y Hrin (66 tuổi).

Bà Hrin nhìn quanh nhà rồi thở dài: "Nhà chẳng còn cái gì nguyên vẹn cả. Đoan mỗi lúc phát bệnh thần kinh thì đập tất cả đồ đạc. Đến hai vợ chồng già này nhiều lúc cháu cũng đánh. Mấy nay có uống thuốc nên Đoan cũng đỡ, ít phát bệnh rồi".

Chia sẻ về căn bệnh thần kinh của A Đoan, bà Hrin nhớ lại, vào năm 2008, A Đoan đang học lớp 10 ở Trường trung học phổ thông Dân tộc nội trú huyện Đăk Hà.

Đoan ở vùng khó nhưng em luôn đạt thành tích tốt trong học tập nên được tuyển chọn vào trường nội trú học. Ngoài việc học giỏi, Đoan rất thích hát nên trong hành trang đến trường luôn có cây đàn. Những ngày cuối năm lớp 10, A Đoan đang hát thì bị chúng bạn trong trường vào dùng cây đàn đập vào đầu.

Lúc bị bạn đánh, Đoan giấu gia đình và khuôn mặt em lúc nào cũng rầu rĩ, ít nói. Nhiều lúc em cũng kêu đau đầu nhưng gia đình cứ nghĩ không sao nên mua thuốc cảm cho uống. Lâu dần, em thường xuyên nói có người muốn đánh, rồi ngồi nép sau lưng bố mẹ. Sau đó, mẹ em lên trường hỏi mới biết em bị đánh.

Bố mẹ đã đưa Đoan đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Kon Tum thì được chẩn đoán bị tâm thần phân liệt. Lúc đó, gia đình cũng khó khăn về kinh tế nên xin uống thuốc, điều trị. Lâu dần, A Đoan trở nên lầm lì, ít nói và thường lên cơn là đánh bố mẹ, đập đồ đạc trong nhà.

A Đoan thường đi quanh xóm, nghêu ngao hát. Mọi người sợ nên cũng tránh xa. Vì em có triệu chứng nặng về bệnh thần kinh mà không có tiền chữa trị nên gia đình đã gửi đến nhà người dân ở thôn Hàm Rồng (Phường Chi Lăng, TP Pleiku, Gia Lai) để nhờ chữa trị, chăm sóc.

"Hai vợ chồng tôi đã già rồi. Tài sản trong nhà cũng chẳng còn gì để bán. Chính vì vậy, tôi đã đưa cháu gửi nhờ ở một trại chuyên chăm sóc những người bị thần kinh. Mỗi lần nhớ con, vợ chồng lại chạy xe hơn 120km để thăm", bà Hrin gạt nước mắt tâm sự.

Trao đổi với PV Dân trí, Bác sỹ Đồng Vĩnh Thanh - Khoa điều trị Nam - Bệnh viện Tâm Thần kinh tỉnh Gia Lai - cho biết bệnh tâm thần phân liệt là bệnh nội sinh phát ra. Đây là một bệnh loạn thần nặng, chuyển biến từ từ, tuổi khởi phát từ 18 đến 45 tuổi. Hiện nay y học vẫn chưa tìm ra căn nguyên và chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, mà chỉ có thuốc điều trị các biểu hiện, giúp làm giảm các triệu chứng.

Bệnh tiềm ẩn trong người và khi gặp những yếu tố sang chấn tâm lý hay ức chế lâu dài sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh khởi phát sớm. Nếu bệnh tâm thần phân liệt được phát hiện sớm, dùng đúng phương pháp và đúng thuốc sẽ có khả năng thuyên giảm.

Mong có tiền chữa trị, mua thuốc

Trong những năm sống tại trại chăm sóc người bị bệnh thần kinh, người lang thang, chàng trai A Đoan được rất nhiều người chú ý bởi tiếng hát hay. Nhiều đoàn từ thiện vượt cả trăm cây số chỉ để được nghe Đoan hát.

Vào năm 2020, một đoàn từ thiện vào Hàm Rồng để tặng quà cho những người bệnh. Tại đây, các bạn trẻ đã quay lại clip A Đoan hát bài Tình mẹ. Đoạn clip được lan truyền trên mạng xã hội.

Rất nhiều người dân đã thán phục, xúc động trước giọng hát đầy tình cảm của chàng trai đang mang trong mình căn bệnh nan y. Mọi người đều mong em sớm khỏi bệnh để về với gia đình, mang tiếng hát bay xa hơn.

"Đoan nhớ bài nào thì hát bài đó. Mọi người đến đều bảo hát thì Đoan hát. Đoan thích đánh đàn lắm nhưng không ai dạy em. Mỗi lúc phát bệnh là đầu Đoan đau lắm, Đoan không kiềm chế được. Uống thuốc vào thì đầu không đau nữa", A Đoan bộc bạch.

Cuối năm 2020, khi dịch Covid - 19 bùng phát, Đoan đã trở về nhà sinh sống với bố mẹ ở thôn Đăk Têng. Do sống trong trại Hàm Rồng được chăm sóc, uống thuốc nên bệnh tình cũng thuyên giảm. Tuy nhiên, khi về gia đình không có điều kiện mua uống thuốc nên em thường lên cơn, đập phá đồ đạc.

Hơn 2 năm nay, hai vợ chồng già rất chật vật để chăm sóc cậu con trai bị bệnh thần kinh. Nhiều đêm, Đoan không ngủ mà lang thang khắp làng xóm.

Thương em có giọng hát trời phú và gặp phải bi kịch cuộc sống nên cô giáo Hoàng Thị Từ Hiếu đã vận động để cùng với gia đình đưa A Đoan ra khám tại Bệnh viện Tâm thần Đà Nẵng.

"Tôi đã dạy ở vùng này nhiều năm. Thấy em bệnh mà không có thuốc điều trị nên tôi đã đi vận động khắp nơi để đưa đi khám tại Bệnh viện Tâm thần Đà Nẵng. Hơn một tháng điều trị, bệnh tình Đoan thuyên giảm.

Tuy nhiên do hoàn cảnh gia đình khó khăn. Chi phí chữa bệnh ở Đà Nẵng lại lớn nên gia đình đã xin về mua thuốc theo phác đồ. Giờ hết tiền mua thuốc nên gia đình cũng chưa biết xoay đâu.

Tôi mong có những nhà hảo tâm có thể giúp đỡ để Đoan có điều kiện chữa bệnh theo phác đồ và lấy thuốc uống. Lúc đó, bệnh tình hy vọng sẽ đỡ", cô Hiếu mong mỏi.

Trao đổi với PV Dân trí, bà Phạm Thị Mây - Chủ tịch UBND xã Ngọc Réo - cho biết: "A Đoan đã nổi danh vì tiếng hát hay. Tuy nhiên em bị mắc bệnh về thần kinh nên thường có những biểu hiện đập phá. Gia đình em cũng là hộ nghèo. Thời gian qua, xã cũng thường xuyên kêu gọi để hỗ trợ gia đình nhưng cũng là các nhu yếu phẩm thường ngày.

Chúng tôi mong muốn các nhà hảo tâm có thể chia sẻ, hỗ trợ gia đình A Đoan để em có điều kiện đi chữa bệnh. Vì gia đình giờ chỉ còn Đoan là trong tuổi lao động, bố mẹ thì đã già hết".